คำพูดคำเดียว

　“หากตอนนี้ไม่สามารถระงับโทสะได้ ก็ให้สงบปากสงบคำไว้จะดีกว่า”

　“ยิ่งอยากจะพูดอยากจะคุยมากเท่าไหร่ก็ยิ่งเสี่ยงต่อการพูดผิดมากเท่านั้น”

　“การโต้เถียงกันมักทำให้เกิดความสับสนเลอะเลือนมากกว่าที่จะได้สาระความจริง”

เหล่านี้เป็นคำพูดของ เลโอ ตอลสตอย นักเขียนชื่อดังชาวรัสเซีย

　การพิจารณาถกเถียงกันในประเด็นต่างๆ โดยมีมุมมองที่หลากหลายนั้นมีประโยชน์ แต่ทว่ายิ่งถกเถียงกันมากเท่าไหร่ ก็จะกลายเป็นการปะทะอารมณ์ระหว่างกัน และบ่อยครั้งที่แทนที่จะได้ความถูกต้อง แน่นอน กลับกลายเป็นว่าความคิดฝ่ายไหนจะเป็นที่ยอมรับ ใครจะแพ้หรือชนะกันแทน จนสุดท้ายเพื่อที่จะสยบอีกฝ่ายจึงต้องโต้ตอบด้วยคำพูดที่รุนแรงก็มี

　คิดอะไรก็พูดออกมาทั้งหมดเวลาที่เกิดอารมณ์ฉุนเฉียวนั้นอันตราย เพราะมักจะลืมคำนึงถึงผู้อื่นและขาดการควบคุมสติ ถ้าถูกตอกย้ำให้เห็นถึงข้อบกพร่อง ถึงแม้สิ่งนั้นจะเป็นความจริงที่ถูกต้อง แต่ฝ่ายที่ถูกว่านั้นก็จะเป็นเดือดเป็นร้อน ถ้อยคำพูดออกมาเพียงชั่ววูบก็หายไป แต่ความทรงจำที่ถูกดูหมิ่นดูแคลนนั้น ยังคงฝังลึกอยู่ในจิตใจไปยาวนาน คำพูดด้วยอารมณ์รุนแรงเพียงคำเดียว บางครั้งก็ไม่สามารถที่จะฟื้นความสัมพันธ์ให้กลับมาเหมือนเดิมได้ เพราะไม่ได้ใส่ใจว่าคำพูดนั้นจะมีผลกระทบต่อจิตใจของอีกฝ่ายแค่ไหน

　ความจริงแล้ว การแสดงความเห็นใจต่ออีกฝ่ายนั้นเป็นเคล็ดลับที่ดีที่สุดในการใช้คำพูดให้เกิดประโยชน์ คำพูดนั้นแท้จริงแล้ว เป็นเครื่องมือที่ใช้เชื่อมโยงระหว่างมนุษย์ด้วยกัน ยิ่งใช้คำพูดที่สุภาพอ่อนโยน ผู้คนก็จะยิ่งมารวมกันมากขึ้น

　ผู้ที่มีศิลปะในการใช้ถ้อยคำ ถือว่าเป็นผู้สันทัดในการใช้ชีวิต